Blockchain là một chuỗi các bản ghi liên tục được gọi là “khối”, được liên kết và bảo mật bằng mật mã. Một số ví dụ điển hình gồm Bitcoin, Ripple và Ethereum. Mỗi khối thường bao gồm một con trỏ băm trỏ đến khối trước, dấu thời gian và dữ liệu giao dịch. Công nghệ này vận hành dựa trên các giao thức hoặc hợp đồng thông minh không thể thay đổi; nghĩa là, một khi được triển khai, các dữ liệu và logic này tồn tại vĩnh viễn. Nếu cần cập nhật hợp đồng để sửa lỗi, việc chuyển dữ liệu thủ công thường là bắt buộc, dẫn đến quy trình phức tạp.
Chính vì đặc tính này, kiểm thử và xác thực trở nên quan trọng hơn nhiều so với các ứng dụng thông thường. Ngoài các loại thử nghiệm cơ bản như chức năng, tích hợp, bảo mật, hiệu suất và thử nghiệm chuyên biệt, blockchain còn đòi hỏi các kiểm thử đặc thù như: hợp đồng thông minh, nút mạng và kiểm thử phi chức năng ở mức nâng cao. Trước khi đi vào chi tiết các yếu tố cần xem xét, hãy điểm qua những thách thức chính:
- Ngành công nghệ: Nền tảng phát triển (Ethereum, Openchain hoặc các nền tảng tùy chỉnh) ảnh hưởng lớn đến cách thử nghiệm. Mặc dù có các hướng dẫn cấp ngành, vẫn cần chiến lược kiểm thử chi tiết để đảm bảo chức năng hoạt động chính xác.
- Kiểm thử hiệu suất: Cần một môi trường tương tự sản xuất để mô phỏng giao dịch và độ trễ. Tuy nhiên, việc này khó thực hiện, ví dụ: giao dịch Bitcoin cần xác nhận từ các thợ đào, có thể bị trì hoãn khi lượng người dùng tăng cao, điều mà môi trường giả lập khó tái hiện.
- Kiểm thử tích hợp: Blockchain thường tích hợp với nhiều hệ thống và môi trường khác nhau, khiến việc đảm bảo tính đồng nhất và phản hồi chính xác từ tất cả các giao diện trở nên phức tạp.
- Bảo mật: Nút mạng và sổ cái chung là thành phần quan trọng nhất. Một nút bị tấn công, ví dụ DDoS, có thể ảnh hưởng toàn mạng. Do giao dịch được sao chép trên nhiều nút, việc đảm bảo an toàn và hiệu suất đồng thời là thách thức lớn.
Để xây dựng chiến lược kiểm thử hiệu quả cho ứng dụng blockchain, cần chú trọng 4 yếu tố chính:
- Kiểm thử hợp đồng thông minh: Kiểm tra các phương thức hợp đồng tương tự như kiểm thử API: xác thực phương thức, giá trị biên và câu lệnh điều kiện. Sau đó, mã hóa hợp đồng được gửi và xác thực qua sổ cái phân tán. QA cần thực hiện kiểm thử đơn vị cho từng API và kiểm thử tích hợp để đảm bảo hợp đồng hoạt động đúng.
- Kiểm thử nút: Blockchain vận hành trên mạng ngang hàng, mỗi nút tham gia xác thực và phê duyệt giao dịch. Vì vậy, tất cả các nút không đồng nhất cần được kiểm thử độc lập để đảm bảo tính chính xác và khả năng tương tác.
- Kiểm thử hiệu suất: Cần thu thập các thông số như độ trễ mạng, kích thước khối, quy mô mạng, khối lượng giao dịch và thời gian phản hồi. Dựa trên các thông số này, thử nghiệm hiệu suất có thể mô phỏng các tình huống cao điểm. Sử dụng môi trường đám mây với khả năng mở rộng tự động giúp ứng phó với các biến động đột ngột.
- Bảo mật: Đảm bảo tính toàn vẹn của mạng là ưu tiên hàng đầu. Mọi giao dịch được mã hóa, nhưng nếu lớp xác thực bị xâm phạm, các giao dịch sẽ diễn ra ngay lập tức và không thể đảo ngược. Một số kiểm thử bảo mật cần xem xét:
- Kiểm soát truy cập và xác thực
- Thuật toán băm và cơ chế đồng thuận
- Chữ ký số và quản lý khóa riêng
- Tuân thủ hướng dẫn OWASP cho ứng dụng web và di động
- Đánh giá lỗ hổng và xác thực thông tin
Mặc dù các yếu tố trên ảnh hưởng lớn đến triển khai blockchain, thách thức thực tế còn phụ thuộc vào cách ứng dụng sử dụng blockchain. Tuy nhiên, chúng cung cấp hướng dẫn cơ bản để thực hiện kiểm thử hiệu quả với các phương pháp xác thực và xác minh phù hợp.
