Mỗi khi bắt đầu một dự án mới, bạn có thể sẽ phân vân: nên chọn framework nào, dùng ngôn ngữ gì, hay cơ sở dữ liệu nào phù hợp nhất. Vì vậy, trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng trả lời câu hỏi: Nên chọn SQL hay NoSQL cho dự án?
Vậy SQL và NoSQL là gì? Sự khác biệt giữa hai ngôn ngữ này là gì? Làm thế nào để biết ngôn ngữ nào phù hợp nhất với dự án nào?
SQL và NoSQL là gì?
Trước khi đi sâu hơn, chúng ta hãy cùng tìm hiểu SQL và NoSQL hoạt động như thế nào. Nhờ đó, bạn sẽ dễ dàng quyết định loại nào phù hợp nhất với nhu cầu của mình.
SQL là gì (và cơ sở dữ liệu quan hệ là gì)?
SQL (Ngôn ngữ truy vấn có cấu trúc) là một ngôn ngữ lập trình được chuẩn hóa được sử dụng để quản lý và thao tác cơ sở dữ liệu quan hệ.
Nó cho phép người dùng truy vấn, chèn, cập nhật và xóa dữ liệu được lưu trữ trong bảng cũng như xác định và quản lý cấu trúc của chính cơ sở dữ liệu.
SQL được sử dụng rộng rãi do cú pháp mạnh mẽ và trực quan, khiến nó trở thành lựa chọn phổ biến để tương tác với các hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu quan hệ (RDBMS) như MySQL, PostgreSQL và SQL Server.
NoSQL là gì (và cơ sở dữ liệu phi quan hệ là gì)?
NoSQL đề cập đến một loại hệ thống cơ sở dữ liệu đa dạng được thiết kế để xử lý khối lượng lớn dữ liệu phi cấu trúc hoặc bán cấu trúc.
Không giống như cơ sở dữ liệu SQL truyền thống, cơ sở dữ liệu NoSQL không dựa vào lược đồ cố định và có thể lưu trữ dữ liệu ở nhiều định dạng khác nhau, chẳng hạn như cặp khóa-giá trị, tài liệu, kho lưu trữ dòng cột hoặc cấu trúc đồ thị.
Ví dụ về cơ sở dữ liệu NoSQL bao gồm MongoDB, Cassandra, Redis và Couchbase.
Cơ sở dữ liệu NoSQL thường được sử dụng trong các tình huống đòi hỏi khả năng mở rộng cao, tính linh hoạt và khả năng xử lý dữ liệu lớn.
So sánh SQL và NoSQL
| Khía cạnh | SQL | NoSQL |
|---|---|---|
| Định nghĩa | Cơ sở dữ liệu quan hệ (RDBMS) | Cơ sở dữ liệu phi quan hệ hoặc phân tán |
| Thiết kế | Dữ liệu được truy vấn bằng SQL, phù hợp OLAP/OLTP | Nhiều mô hình lưu trữ cho ứng dụng hiện đại |
| Ngôn ngữ truy vấn | SQL | Tùy theo hệ thống, không chuẩn hóa |
| Loại dữ liệu | Dữ liệu dạng bảng | Document, key–value, graph, column… |
| Lược đồ | Cố định | Linh hoạt |
| Mở rộng | Theo chiều dọc | Theo chiều ngang |
| Ví dụ | Oracle, PostgreSQL, SQL Server | MongoDB, Redis, Cassandra, Neo4j |
| Tính nhất quán | Nhất quán mạnh | Eventual consistency (trong nhiều hệ thống) |
| Ứng dụng | Khi dữ liệu cần tính chính xác cao | Khi tốc độ quan trọng hơn tính nhất quán tuyệt đối |
| Mô hình lưu trữ | SAN, RAID | HDD thường, JBOD |
| Mô hình | ACID | BASE |
Khi nào sử dụng SQL?
Bạn nên chọn SQL khi:
- Cần truy vấn phức tạp.
- Cần xử lý giao dịch tài chính.
- Dữ liệu yêu cầu độ chính xác cao.
Nói cách khác, SQL phù hợp khi tính toàn vẹn và tính nhất quán của dữ liệu là ưu tiên hàng đầu.
Khi nào sử dụng NoSQL?
NoSQL phù hợp khi:
- Dữ liệu thay đổi linh hoạt.
- Hệ thống cần mở rộng lớn.
- Tốc độ ghi và đọc quan trọng hơn tính nhất quán tức thời.
Do vậy, NoSQL là lựa chọn tốt khi bạn xây dựng các ứng dụng thời gian thực hoặc xử lý dữ liệu lớn.
Kết luận
Tổng kết lại, SQL phù hợp với hệ thống cần tính nhất quán mạnh và cấu trúc dữ liệu rõ ràng. Trong khi đó, NoSQL lại lý tưởng cho các hệ thống đòi hỏi tốc độ, khả năng mở rộng và sự linh hoạt. Cuối cùng, lựa chọn tốt nhất luôn phụ thuộc vào nhu cầu thực tế của dự án.
